تاثیر دفاع مقدس

   مقدمه

بی شک پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و شکست استکبار جهانی و در راس آن آمریکا ، تعادل و توازن قوا در منطقه به ضرر استکبار بر هم زد. بنا بر این تحریک عوامل استکبار در منطقه و تجهیز و مسلح کردن آن برای مهار انقلاب و از بین بردن آن امر طبیعی بود (مرکز اسناد پژوهش های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ، 1384 ، 9) .

در روز 31 شهریور ماه 1359 ، تهاجم وسیع و سراسری ارتش بعث عراق ، به سرزمین جمهوری اسلامی ایران آغاز شد. هجومی که منجر به یکی از طولانی ترین ، خون بار ترین و ویران گر ترین جنگ های دنیا پس از پایان جنگ جهانی دوم و همچنین یکی از دردناک ترین ، غم انگیز ترین و در عین حال افتخار آمیز ترین حماسه های تاریخ میهن عزیز ما شد (مرکز اسناد پژوهش های دفاع مقدس نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ، 1384 ، 15) .

در اغلب نقاط دنیا ، نسبت به جنگ هایی که کشورشان درگیر آنها شده است ، نگاه ویژه و خاصی دارند. و همواره حوادث جنگ های خود را با افتخار و در قالب های مختلف مطرح و ارائه می نمایند. هنوز هم در اروپا پیرامون حوادث جنگ های جهانی اول و دوم ، فیلم ها ، کتابها و مستندات مختلفی ساخته می شود و اغلب این تولیدات با استقبال نیز مواجه می شود . حوادثی که اگر چه از غنا و محتوای قابل توجهی نیز برخوردار نبوده اند، لیکن با سرمایه گذاری وسیع و تلفیق هنر و رسانه ، در قالب نمایش های عظیم و درخور ، منعکس می گردند. در حالی که در دوره هشت ساله جنگ تحمیلی ، شاهد فداکاری ها و رشادت های بی بدیل و حماسی جوانان کشور مان در مواجهه با تهاجم عراق که کاملا توسط غرب تجهیز شده بود، بودیم اما متاسفانه به زعم اغلب صاحب نظران و کارشناسان این حوزه ، آن طور که باید نتوانستیم این وقایا را منعکس سازیم .

آن چه در این تحقیق دنبال می کنیم ، منعکس ساختن بخشی از تاثیراتی است که دفاع مقدس و ارزشهاو حوادث آن ، بر نسلهای جوانتر کشور داشته است.

 بیان مساله و ضرورت تحقیق 

دوره دفاع مقدس و جنگ تحمیلی را اغلب با واژه مقدس و در قالب عبارت" دوره دفاع مقدس" مطرح می سازند. دلیل این امر این است که در این جنگ ،  بر خلاف اغلب جنگ های معاصر ، آن چه بیش از همه نمود پیدا میکند ، معنویات و عوامل اعتقادی است.

تمام کارشناسان اذعان دارند که قدرت نظامی ایران و عراق در طول هشت سال جنگ تحمیلی ، به هیچ عنوان برابر نبوده است . عراق همواره از قدرت نظامی و تجهیزات جنگی بسیار بیشتری برخوردار بوده است و از لحاظ منطقی و بر اساس قواعد جنگ های کلاسیک ، ایران شانس بسیار کمی در مهار تهاجمات عراق داشته است .

دانش نامه بین المللی ویکی پدیا[1] عدم توازن قوا در میان ارتش های دو کشور را به این شرح بیان می دارد : « قدرت نظامی عراق و ایران از آغاز جنگ در سال ۱۹۸۰ میلادی تا پایان جنگ در سال ۱۹۸۷ هیچگاه با یکدیگر یکسان نبود. حمایت تمامی کشورهای عربی بجز سوریه از رژیم بعث عراق و حمایت مالی و تسلیحاتی بسیاری از کشورهای جهان از رژیم بعث عراق، تفاوت نابرابری قدرت نظامی میان دو کشور را به خوبی نمایان می‌کند. جدول زیر، نمودار قدرت نظامی دو کشور را در آغاز و پایان جنگ نشان می‌دهد که توسط مجله اکونومیست منتشر شد :

جدول شماره 1-1 : عدم توازن قوای نظامی ارتش ایران و عراق، در ابتدا و انتهای جنگ

همانطور که مشاهده می کنید حتی در اواخر جنگ که بسیاری از تجهیزات عراق توسط نیروهای ایران منهدم گردیده بود ، به دلیل حمایت کشور های غربی و عربی ، ارتش عراق به انواع سلاح های به روز و جدید مجهز شده بود  و میزان تجهیزاتش ، حتی به مراتب بیشتر از اوایل جنگ گزارش شده است در حالی که تجهیزات ایران به شدت نزول کرده بود .

این عدم توازن در قوای نظامی ، نشان می دهد که آنچه سبب شد ایران بتواند مقتدرانه از خاک خود دفاع نماید ، عوامل و تجهیزات فیزیکی و نظامی نبوده است. روحیه جهاد ، ولایت پذیری ، فداکاری و ایثار و بسیاری از ارزشها و اعتقادات سبب شده که کشور بتواند در برابر این تهاجم عظیم ایستادگی نماید . به همین دلیل است که به جرات می توان گفت که قوای ایران بیشتر از آنکه به تجهیزات نظامی وابسته باشد به مسائل و نیروهای معنوی و روانی تجهیز بوده است. به همین خاطر است که از واژه مقدس در بیان جنگ هشت ساله استفاده می شود .

بنا بر این تاثیرات جنگ هشت ساله ،  به دلیل برخورداری از حماسه سازی ها، فداکاری ها ، بصیرت و روحیه ولایت پذیری جوانان و رزمندگان ، مستمر بوده و به راحتی می توان این تاثیرات را بر نسل های بعدی انقلاب نیز مشاهده نمود . در این تحقیق درصددیم تا این عوامل را مورد بررسی قرار داده و تاثیرات کنونی متاثر از دوره دفاع مقدس را در زمان حال مورد ارزیابی قرار دهیم و به این سوال پاسخ دهیم که دوره دفاع مقدس چه تاثیراتی در زمینه های مختلف بر نسل های سوم و چهارم انقلاب داشته است.